Letrat më të famshme të të famshmëve

(Nga Letra të Remarkut shkruar Marlene Ditrich. Marrë nga libri "Thuaj që më dashuron" -  Remarku.)

Shpirti im, qielli im i dashur:

Ti më ke shkruar kaq e kaq letra të bukura e unë përsëris atë që kam thënë gjithmonë: shkrimtarët nuk duhet të shkruajnë letra dashurie sepse ka të tjerë që shkruajnë shumë më bukur se ata. Ti më quan "Rezonancë që merr frymë" -  e si do të mund të arrija unë vallë të gjeja një figurë të tillë kaq prekëse?

E përvec kësaj edhe dicka tjetër: Ti, arrin, dhe ke atë aftësi magjike që t'i thuash dikujt se sa shumë e si e dashuron  - kurse unë, unë…, e di…,  nuk arrij ta them atë në mënyrë të plotë. Sa mirë ndjehem kur ti më thua se edhe pse je vetëm, ndjehesh e qetë dhe e lumtur.

Unë këtë kam uruar vazhdimisht për ty. Nuk kam uruar kurrë që ti të ndjehesh e mërzitur dhe fatkeqe.
Kam dashur gjithmonë që ti të jesh e lumtur, në formë, vezulluese, plotë dritë dhe e bukur. Si kurrëherë tjetër,  e dua që kjo gjendje e jotja të jetë e dukshme edhe së largu në kilometra e, që ti ta dish me siguri absolute që dikush tjetër nuk jeton në këtë botë, vecse për ty.  Sot gjeta dhe lexova edhe një herë poemën tonë të Gëtes. E lexova dhe e rilexova vërtet me një emocion të thellë:

A s'është e vërtet që fati po na bashkon? 
A nuk po na lidhë ai për jetë? 
Ah, dhe në kohët që shkojnë, 
nuk di, ti je motra a nusja ime? 
Ti njeh me imtësi cdo pjesë të qenies sime, 
Ti ndjen tek unë dhe nervin më të hollë,

ti lexon cdo gjë në shikimin tim, 
me syrin tënd hyn në brendësinë time, 
Hyn në gjakun tim të ngrohtë që rrjedh në deje 
dhe ecën si i cmendur në drejtimin tënd 

e që me krahët e tua prej engjëlli

 gjoksin tim shëron .

Po, e dashura ime, a nuk është pikërisht kështu?
Nganjëherë më ndodhë të ec i vetmuar në shi, e të mendoj dhe ndjej që lidhja jonë është gjithmon e forte, e askush nuk mund ta prishë atë, e në ato caste, me hapa të lehta ndjej të vijë dikë drejt meje, e ajo je ti, e atëherë unë jetoj një ndjenjë të vecantë lumturie që asnjë qenie tjetër njerëzore nuk e ka jetuar kurrë! E atëherë ndjej që së bashku me ty, të kthehen tek une vitet e rinisë që lufta dhunshëm m’i mori, e ato vite je ti që m’i sjell e m’i shumëzon me dy , e bashkë me to ndjej të prekë me delikatesë - freskinë, gjallërinë dhe aventurat e rinisë.

E kështu ti bëhesh, në të njejtën kohë: aventura e gruaja ime. Nuk je vetëm ti ajo rezonancë që unë ndjej e thith si ajër, por i tillë jam dhe unë.

E di?... Unë jam një pasqyrë që kap plot ethe dritën tënde, e mbledh atë plotësisht në gjoks, dhe duke e djegur fort e dërgoj krejt refleksin në drejtimin tënd. Herë të tjera vetja me duket si një merimangë që end një pëlhurë vezulluese të trëndafiltë e plotë reflekse;  një pëlhurë mendimesh, ndjenjash, pune, fjalësh ngohtësie, e cila do të të kapë e pastaj të bëhet banesa jote e mbushur plotë gjëra të cilat ty të mungojnë; një pëlhurë plotë trëndafile e dafina, e thurur me fije të ndritshme argjendi, e lehtë dhe e fortë për të mbajtur ty dhe hapat e tua të lehtë si kaprolli; një pëlhurë të ngritur nën një qiell të kaltër e mbi ujin blu të detit nga ku ti mund të hidhesh e të kridhesh gjithë qejf në ujërat e kristalta, e të kthehesh pastaj përsëri tek ajo, si një lodër e këndshme femijësh e cila ta mbushë zemrën plotë ngashërim.

E di?... Nganjëherë unë nuk mund të ulem për të shkruar librin që kam nisur e të cilin e urrej sepse ai më largon prej teje... E atëherë tërhiqem nga studioja, nxjerr fotografitë e tua dhe i vendos në radhë para meje edhe pse e di që kjo gjë nuk më qetëson, përkundrazi, e bën edhe më të rëndë gjendjen. Por, megjithatë, edhe pse këtë e di, nuk ndërroj mendje, e duke i vështruar ato, nis e flas me ty , e pastaj, ndjej që gjendja ime shpirtërore bëhet edhe më e rëndë, sepse është një gjest i vështirë ky, i padurueshem por edhe i mrekullueshëm, e pastaj unë tërhiqem përsëri aty tek vendi im, ulem në tavolinën e shkrimit për të vazhduar librin... . Ja, tani ndalova përsëri sepse ndjej që dora s'më bindet.

Më duaj!
Më thuaj që ti më do. Kjo fjalë më bën mirë, më shëron.
Kur ti më thua që me do, unë gjej forca e shkruaj edhe më bukur e më shpejt.
Sepse unë nuk jetoj vecse për dashurinë tënde.